Auteur: Fabienne van Rossenberg

Op 22 september 2022 vond het ‘Jeugd in Onderzoek’ congres plaats in Den Bosch in congrescentrum 1931. Rondom het thema ‘mentaal welbevinden en veerkracht’ ontmoette iedereen die betrokken is bij onderzoek in de jeugd- en onderwijssector elkaar. Tussen de koffie truck, Bossche bollen en ontmoetingszuil werden ideeën gedeeld en ervaringen uitgewisseld. Met een verse cappuccino werd de laatste hand gelegd aan de workshop waarin wij, Lysanne te Brinke en Nagila Koster, voor het eerst geïnteresseerde luisteraars zouden meenemen in twee initiatieven op het gebied van jongerenparticipatie: YoungXperts & Youthlab.

YoungXperts is een jongerenparticipatie platform in Rotterdam. Het doel van dit platform is om gedragswetenschap van waarde te maken voor jongeren, zodat zij hun stem kunnen laten horen en inspraak kunnen hebben op beleid. Jongeren worden uitgedaagd om mee te denken over concrete oplossingen (take action) op basis van bewezen kennis (the facts). Bij YoungXperts zijn jongeren namelijk de expert! Youthlab is een onderzoeks- en experimenteerplaats waarin jongeren en professionals uit diverse organisaties (o.a. de GGD, GGZ, jongerenwerk, onderwijs) samenwerken. Door middel van proeflabs waarin concrete oplossing voor problemen die jongeren ervaren in de toegang tot ondersteuning en zorg worden uitgeprobeerd, werkt Youthlab aan een veilig en toegankelijk stadsnetwerk in Den Bosch.

In deze blog delen we inzichten en opbrengsten van de workshop, getiteld ‘Jongerenparticipatie en design thinking als richtingaanwijzers in samenwerking en preventie’. Voordat de deelnemers binnenkwamen werden post-its verspreid over de tafels, flap-overs opgehangen als een onbeschreven blad en was de positieve spanning om onze lessen en werkvormen te delen voelbaar. ‘Waar gaat je hart sneller van kloppen op het gebied van jongerenparticipatie?’ en ‘Wat vind je nog moeilijk?’ waren de vragen waar binnendruppelende deelnemers al over konden nadenken nog voordat de workshop echt van start ging. Een greep uit de reacties:

Mijn hart gaat sneller kloppen van:

• Het zien groeien van jongeren door participatie
• De innovatieve, slimme ideeën en krachtige mening van jongeren
• Het verzamelen van originele verhalen
• Het bereiken van jongeren in kwetsbare buurten

Ik vind het nog moeilijk om:

• Jongeren te activeren en het interessant te maken
• De juiste doelgroep (bijv. jongeren die minder in beeld zijn) te bereiken
• Participatie echt onderdeel te laten zijn van besluitvorming
• Goed te handelen wanneer jongeren en professionals van mening verschillen

Lessons Learned

Vanwege de vele misconcepties en obstakels die er zijn rondom het betekenisvol betrekken van jongeren bij onderzoek, onderwijs, zorg en beleid – die wij overigens allemaal zelf ook hebben gehad en tegenaan zijn gelopen in het opzetten van YoungXperts en Youthlab – besloten wij om de workshop te starten met onze lessons learned.

Lesson 1: Jongerenparticipatie is NIET hetzelfde als alle verantwoordelijkheid uit handen geven
‘Jongeren in the lead’ is een kreet die vaak klinkt bij het opzetten van jongerenparticipatie. Wij hebben ervaren dat hier een valkuil in schuilt. Wanneer professionals te veel achteroverleunen en wachten totdat de betrokken jongeren het plan uitstippelen, kan de voortgang van het project in het geding komen. Professionals zijn verantwoordelijk, maar de mening van jongeren is ‘in the lead’.

Lesson 2: Jongerenparticipatie kan het best plaatsvinden in hún wereld
Vanuit de beste bedoelingen nodigen professionals jongeren overal bij uit; vergaderingen, conferenties en beleidssessies, die vaak plaatsvinden op een doordeweekse werkdag. Je verplaatsen in de leefwereld van jongeren begint echter bij het jezelf fysiek verplaatsen naar de plekken waar jongeren zijn, op de tijden die voor jongeren handig zijn. Daarnaast, is het ook van belang om jezelf mentaal te verplaatsen: Wat hebben jongeren aan jouw evenement en hoe weten zij wat er gedaan wordt met hun input?

Lesson 3: Jongerenparticipatie kan duurzaam, zonder steeds dezelfde jongeren te betrekken
De tijdslijnen van jongeren en professionals lopen zelden parallel. Volwassenen denken in een langere termijn en processen gaan over maanden of jaren in plaats van dagen. Jongeren denken korte-termijn en willen zich niet committeren aan jarenlange samenwerkingen. Jongeren mogen komen en gaan in projecten, jongerenparticipatie kan steeds met een andere groep jongeren.

Lesson 4: Betrek de juiste mensen op het juiste moment bij jongerenparticipatie
Bij het opzetten van een jongerenparticipatie project kom je er onherroepelijk achter dat heel veel mensen, organisaties en jongerengroepen van belang zijn. Je hoeft niet iedereen aan je projectteam toe te voegen. Bekijk liever, wie, waar en op welk moment aan tafel moet zitten. Een oplossing kan zijn om kleine gelegenheidsteams te formeren (experimenteerplaatsen/proeflabs).

Design Thinking

De methode van design thinking (zie plaatje hieronder) kan een handig en concreet raamwerk bieden voor het opzetten en aanpakken van jongerenparticipatie projecten. Het voorkomt ook dat je in de hier boven beschreven valkuilen trapt. In onze workshop daagden wij de deelnemers uit om in een sneltreinvaart dit proces met ons te doorlopen. Niet praten, maar doen!

Empathiseren en probleemdefinitie: Met associatiekaarten verplaatsen we ons in de leefwereld van jongeren. In dit geval specifiek leerlingen op een fictieve middelbare school in Den Bosch die behoefte hadden aan meer aandacht voor mentaal welzijn. Het probleem definieerden we samen als: Jongeren hebben te weinig inspraak in het onderwijs curriculum.

Geneer ideeën (divergeren): Vervolgens werden ideeën gegenereerd via een uitdagende brainstorm methode: ‘the alternative world’. Wat als er geen beperkingen zijn in middelen, wetten, geld, tijd, kennis etc.? Alles is mogelijk! Een greep uit de out-of-the-box oplossingen van onze deelnemers:

Jongeren krijgen inspraak in het curriculum door:

• Iedere dag een ander kind directeur van de school te maken
• Een pot met thema’s in de klas te zetten, de input van jongeren is onderdeel van iedere les
• Jongeren zelf les te laten geven
• Scholen af te schaffen, jongeren leren in de praktijk
• Docenten hun ideeën en aanpak te laten pitchen. Leerlingen kiezen.

Prototype maken (convergeren): Na divergeren komt convergeren. In samenspraak met jongeren kun je komen tot een prototype oplossing die het waard is om verder uit te werken. We bespraken hoe dit proces eruit kan zien en deelden verschillende methodes die kunnen helpen om – samen met jongeren – de beste ideeën. Het formeren van proeflabs of gelegenheidsteams kan bijvoorbeeld een manier zijn om oneindig veel ideeën in concrete vervolgstappen uit te werken.

Take Aways

‘Wat nemen jullie mee vanuit deze workshop?’ vroegen we onze deelnemers. Plak je post-it maar op de flap-over met de koffer bij de deur! En, weet ons te vinden als je vragen hebt of, net als wij, worstelt met het opzetten en uitvoeren van participatief onderzoek. Laten we onze kennis delen. Onze emailadressen zijn: tebrinke@essb.eur.nl en n.koster@reiniervanarkel.nl

Nadat we alles hadden opgeruimd lazen we samen de opbrengsten van de workshop die ‘in de koffer zaten’. En onder het genot van opnieuw een cappuccino van de koffie-truck blikten we met een voldaan gevoel terug op deze inspirerende sessie.

Wat ik meeneem uit deze workshop is:

• Dat jongerenparticipatie in het hele onderzoeksproces kan, steeds door verschillende groepen jongeren
• Dat zelf doen altijd leuker is. Dit smaakt naar meer!
• Dat ‘the alternative world’ methode heel goed werkt
• Hoe je verder komt na divergeren
• Inspirerende voorbeelden waarbij wetenschap, beleid en praktijk daadwerkelijk samenkomen en gedurfd uitgevoerd/ingezet worden.

Filmpjes in plaats van tekst

Wanneer je aan wetenschappelijk onderzoek mee wilt doen, geef je eerst akkoord voor je deelname. Maar weet jij eigenlijk wel waar je voor tekent? Informatie over het onderzoek wordt vaak in een mail of brief meegegeven aan jongeren die mee willen doen. Jongeren moeten dus eerst een lange brief lezen, voordat ze een handtekening zetten en deel kunnen nemen aan een onderzoek. Omdat jongeren aangeven dat ze deze brief erg lang en moeilijk te begrijpen vinden, hebben YoungXperts onderzoekers de brief omgezet naar informatieve filmpjes. Op deze manier kunnen wij jongeren nog beter uitleggen waar zij toestemming voor geven op het moment dat zij mee willen doen met wetenschappelijk onderzoek.

De mening van jongeren

Voordat we de filmpjes hebben opgenomen, hebben we eerst aan jongeren gevraagd op welke manier zij de informatie uit de filmpjes het beste zouden begrijpen. Hebben jongeren bijvoorbeeld een voorkeur voor animatie-filmpjes, vlogs, of een combinatie? Tijdens YoungXperts brainstormsessies met twee diverse groepen jongeren van 17 tot 23 jaar, ontdekten we dat jongeren het heel belangrijk vinden om een beeld te krijgen van de onderzoekers, zodat zij kunnen ervaren dat de onderzoekers betrouwbaar zijn. Ook hebben wij een aantal voorbeelden gegeven van bestaande informatieve filmpjes en gevraagd welk format hun voorkeur heeft. Hier waren de jongeren erg duidelijk over: de filmpjes moeten een echt persoon in beeld hebben die de informatie uitlegt met ondersteuning van animaties.

Toen we dat eenmaal wisten, zijn we aan de slag gegaan! We hebben eerst een ‘script’ geschreven op basis van de informatie die in de brieven staat. Vervolgens zijn er animaties ontwikkeld door mediabedrijf Public Cinema. Dit uitgewerkte plan hebben we opnieuw voorgelegd aan een groep jongeren, zodat we hun feedback konden meenemen. Toen het plan eenmaal was goedgekeurd door de jongeren, zijn we een studio ingedoken voor de opnames. En nu zijn ze af!

Klik hier om het resultaat te bekijken!

Young010 de podcast

De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan en daarom is het belangrijk dat jongeren van zich laten horen: welke thema’s mogen de komende vier jaar voor jongeren in ieder geval niet worden vergeten?! Young010 buigt zich over dit vraagstuk middels 5 podcasts en gaat in gesprek met jongeren en experts over vijf belangrijke onderwerpen: jongerenparticipatie, mentale gezondheid, onderwijs, werken en wonen.

Mentale gezondheid

In de zojuist uitgekomen tweede podcast over het onderwerp mentale gezondheid is YoungXperts onderzoeker Prof. dr. Eveline Crone te gast als expert! Onze onderzoeken wijzen uit dat de mentale gezondheid van jongeren steeds meer achteruit gaat gedurende de coronacrisis, maar hoe komt dit toch? Zij gaat in gesprek met Young010 jongeren Meli en Abby, Jorian de Korte, vrijwilliger bij Stichting @ease die laagdrempelig psychologische hulp biedt aan jongeren en Fren, een 19-jarige Rotterdamse ervaringsdeskundige. Samen bespreken ze waarom de mentale gezondheid van jongeren het zo zwaar te verduren heeft en wat we eraan kunnen doen om de mentale gezondheid te verbeteren.

Benieuwd naar de antwoorden op deze vragen? Beluister de podcast via Spotify of Apple Podcasts. De eerste podcast over jongerenparticipatie is trouwens ook een aanrader!

YoungXperts heeft iets te vieren!

Wij hebben namelijk van de Nationale Wetenschapsagenda een beurs van 150K gekregen om het YoungXperts platform verder uit te bouwen! In een tweejarig project gaan we jongeren betrekken bij onderzoek en beleid, zodat zij kunnen bijdragen aan oplossingen voor de drievoudige crisis die zij het hoofd moeten bieden.

Jongerenparticipatie als uitweg uit de drievoudige crises.

De nieuwe generatie jongeren heeft namelijk te maken met drie crises: de coronacrisis, de klimaatcrisis en de sociale ongelijkheidscrisis. Met het geld willen we samen mét jongeren onderzoek doen naar wat zij nodig hebben voor een betere toekomst.

Maatschappelijke partners

Om dit project tot een succes te maken gaan we intensief samenwerken met andere partijen die jongerenparticipatie belangrijk vinden, zoals MDT op Zuid, Erasmus Verbindt, Stichting the Social Hub, NJR, de Jonge Klimaatbeweging, Gemeente Rotterdam, NEMO science museum en andere onderzoekers van de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam. Heel veel zin om dit project te beginnen!

Meer lezen over ons project? Klik dan hier

Wow!

Binnen een maand tijd hebben 1123(!) jongeren de vragenlijst van ons Urban Rotterdam Project ingevuld. Hiervoor hebben we enorm veel hulp gehad van jongerenorganisaties, jongerenwerkers, leerkrachten en natuurlijk jongeren zelf, aangezien zij onze vragenlijst via hun netwerk en sociale media kanalen hebben verspreid. Heel erg bedankt!

Urban Rotterdam Project

Met het Urban Rotterdam Project willen YoungXperts onderzoekers via een online vragenlijst in kaart brengen hoe jonge mensen (12 – 30 jaar) zich voelen en met andere mensen omgaan, en hoe dat verandert tijdens de coronapandemie. In mei 2022 staat het vervolg op het Urban Rotterdam Project gepland. Wil je graag (nog een keer) meedoen? Ga dan naar www.youngxperts.nl/urbanrotterdam om je alvast aan te melden. Hier kun je ook meer informatie vinden over het onderzoek.

Stay tuned voor de resultaten

Wij gaan nu hard aan de slag met het analyseren van jullie antwoorden op de vragenlijst. Dit zal nog eventjes duren, maar wanneer we de resultaten hebben zullen we die uiteraard met jullie delen. Dus stay tuned!

YoungXperts onderzoekers Lysanne te Brinke, Eveline Crone en Fabienne van Rossenberg hebben onderzoek gedaan naar de impact van de avondlockdown op de mentale en fysieke gezondheid van jongeren. Dit hebben zij gedaan in samenwerking met Stichting ACLO studentensport Groningen en studenteninitiatief Lieve Mark.

Wat blijkt… de sluiting van sportfaciliteiten na 17.00 heeft een negatief effect op de mentale en fysieke gezondheid van jongeren. Helaas hadden we al verwacht dat dit het geval zou zijn. Wat we niet zagen aankomen, is dat dit geldt voor 4 op de 5 (!) jongeren. Sporten is een uitlaatklep en daarmee ontzettend belangrijk!

Op basis van dit onderzoek hebben studenten van Stichting ACLO sport een brief geschreven aan het kabinet met de oproep om sport tijdens lockdowns toegankelijk te houden en jongeren mee te laten denken over hoe sport veilig kan worden beoefend. De brief is overhandig aan Károly Illy, lid van het Outbreak Management Team. Dat noemen wij nog eens een voorbeeld van je stem laten horen! #Your voice, your future!

Benieuwd naar het onderzoek? Lees het rapport.

Weinig tijd? Bekijk dan de infographic.

Benieuwd naar de brief van Stichting ACLO sport? Klik dan hier

Doe mee met een online vragenlijst en ontvang €10!

Wat vragen we van je?

Op zondag 10 oktober, gisteren, was het de Internationale Dag van de Mentale Gezondheid. Vandaag brengen YoungXperts onderzoekers Kayla, Renske, Suzanne en Eveline een rapport naar buiten waarin ze meer aandacht vragen voor het welzijn van jongeren. Uit het onderzoek dat zij afgelopen zomer uitvoerden bleek dat het met de meeste jongeren best goed gaat. Toch is er een groep jongeren waar zij zich zorgen om maken. Eén op de vijf jongeren geeft namelijk aan zich ontevreden te voelen over hun leven. Vooral jongeren die te maken krijgen met sociale ongelijkheid worden een stuk harder geraakt. De onderzoekers roepen professionals in het onderwijs, gezondheidzorg en de wetenschap op om met deze groep jongeren in gesprek te gaan en hen te betrekken in initiatieven die hun welzijn kunnen verbeteren.

“De eerste bevindingen laten zien dat het versoepelen van de coronamaatregelen niet gelijk alle welzijnsproblemen van jongeren wegneemt. Juist daarom moeten we nu structureel aandacht geven aan het welzijn van de nieuwe generatie. Zij zijn immers onze toekomst.” — Kayla

Kayla heeft een vlog gemaakt waarin ze vertelt over de resultaten van het onderzoek. Geïnteresseerd? Klik hier om de vlog te bekijken. Wil je liever over het onderzoek lezen? Lees dan hier het hele rapport of bekijk hier de factsheet.

Heb je zelf ideeën om het welzijn van jongeren te verbeteren of wil je in gesprek gaan met professionals in het onderwijs, gezondheidszorg en wetenschap? Laat dan van je horen via insta (@young_xperts) of in de vorm van een take action! Jij bent immers de Xpert!

Sinds begin september 2021 is het YoungXperts team een onderzoeker rijker: Welkom Karlijn Hermans! En meteen heeft ze al tof nieuws voor ons, want net voordat ze bij ons aan de slag ging, is ze door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uitgenodigd om te spreken in hun podcast ‘Nederland na de crisis’. In deze podcast deelt Karlijn haar ideeën over de mentale en sociale veerkracht van jongeren na de corona crisis.

Klik hier om de podcast te beluisteren!

Op 17 augustus 2021 stond YoungXperts onderzoeker Michelle Achterberg in het Algemeen Dagblad. In het artikel legt Michelle uit waarom impulsief en ‘dom’ gedrag bij jongeren juist nuttig en belangrijk is voor de ontwikkeling van kind tot zelfstandig volwassene.

“Het zorgt ervoor dat jongeren creatief en nieuwsgierig zijn, risico’s durven nemen, experimenteren en nieuwe sociale contacten aangaan. Dat is ontzettend belangrijk voor hun ontwikkeling. Tijdens de adolescentie zijn er twee belangrijke behoeften: ontwikkeling van sociaal gedrag en autonomie. Dat maakt ze tot een zelfstandig mens met een eigen sociaal netwerk.” — Michelle

Nieuwsgierig geworden? Lees hier het volledige artikel!